Οι Απόκριες, γνωστές και ως Απόκρια ή Καρναβάλι, είναι μια εορταστική περίοδος στην Ελλάδα που συμβαίνει πριν από την έναρξη της Σαρακοστής στο ορθόδοξο χριστιανικό ημερολόγιο.
Η γιορτή λαμβάνει χώρα συνήθως τον Φεβρουάριο ή τον Μάρτιο και περιλαμβάνει διάφορα ήθη και έθιμα. Τον 20ο αιώνα, οι άνθρωποι στην Ελλάδα γιόρταζαν τις Απόκριες με διάφορους τρόπους, όπως οι παρακάτω..
Οι Απόκριες ήταν γνωστές για τα μπαλ μασκέ και τα πάρτι όπου οι άνθρωποι φορούσαν κοστούμια και μάσκες. Αυτές οι συγκεντρώσεις ήταν συχνά ζωντανά events με μουσική, χορό και γλέντι.
Οι άνθρωποι φορούσαν περίτεχνα ρούχα που αντιπροσώπευαν χαρακτήρες από τη μυθολογία, τη λαογραφία ή και πιο σύγχρονες φιγούρες. Οι μάσκες που φορούσαν ήταν για να κρύψουν την ταυτότητα τους και να επιτρέψουν το ανεμπόδιστο γλέντι.
Το πνεύμα των ημερών επέβάλλε τα μασκαρέματα, το ξεφάντωμα και την κραιπάλη σε ένα είδος διονυσιακής ατμόσφαιρας, όπου τα κρασιά και το φαγοπότι ήταν άφθονα για όλους. Οι μασκαράδες τον περασμένο αιώνα κυκλοφορούσαν στο δρόμο, πήγαιναν σε κέντρα, χόρευαν, πειράζονταν και γλεντούσαν.
Οι άνθρωποι φορώντας τη μάσκα και την αποκριάτικη στολή αισθάνονταν ότι παραμέριζαν την προσωπικότητά τους, την εικόνα τους απέναντι στους άλλους ανθρώπους και το ρόλο τους στην κοινωνία και ένιωθαν ότι έχουν την ευκαιρία να αφήσουν ελεύθερα κάποια ένστικτα και συμπεριφορές που δίσταζαν υπό κανονικές συνθήκες να εκδηλώσουν.
Μια αίσθηση του ξεφαντώματος εκείνης της εποχής μπορεί κανείς να πάρει μέσα από κάποιες ελληνικές ταινίες που διαδραματίζονται την καρναβαλική περίοδο.
Όλα τα παραπάνω έθιμα, βέβαια, υφίστανται μέχρι σήμερα, όμως ολοένα και περισσότερος κόσμος δεν αισθάνεται τη διάθεση να διασκεδάσει, τα μπαλ μασκέ σε σπίτια έχουν σχεδόν αφανιστεί, ενώ μέχρι τα 90ς αποτελούσαν «θεσμό». Επιπλέον, τα αποκριάτικα κουστούμια φοριούνται περισσότερο από τα παιδιά και λίγοι ενήλικοι ασχολούνται με το να μασκαρευτούν.
Υπάρχουν διάφοροι πιθανοί λόγοι για τους οποίους οι εορτασμοί της Απόκριας μπορεί να έχουν εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου. Όπως πολλές παραδόσεις, έτσι και οι εορτασμοί της Απόκριας μπορεί να έχουν εξελιχθεί ως απάντηση στις μεταβαλλόμενες πολιτιστικές τάσεις και κοινωνικά πρότυπα.
Καθώς η Ελλάδα εκσυγχρονίστηκε και αστικοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι γιορτάζουν τις Απόκριες μπορεί να έχει αλλάξει, με ορισμένες πτυχές να γίνονται λιγότερο εμφανείς ή να έχουν προσαρμοστεί στα σύγχρονα γούστα.
Ακόμα, η αυξανόμενη παγκοσμιοποίηση και η έκθεση σε άλλους πολιτισμούς, έχουν επηρεάσει τον τρόπο που γιορτάζονται οι Απόκριες στην Ελλάδα, αφού έοχυν αρχίσει να ακολουθούνται έθιμα και παραδόσεις άλλων πολιτισμών. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ανάμειξη παραδοσιακών ελληνικών πρακτικών με στοιχεία από άλλους πολιτισμούς.
Καθαρά Δευτέρα ήταν πάντοτε μια ξεχωριστή γιορτή
Καθαρά Δευτέρα ήταν πάντοτε μια ξεχωριστή γιορτή για τους Αθηναίους αφού οι περισσότεροι εύρισκαν ευκαιρία για αποδράσεις στα πάρκα και τις εξοχές της πόλης- εκεί που στήνονταν πάγκοι από τις πρώτες πρωινές ώρες για να μοιραστούν παραδοσιακά εδέσματα. Μικροί και μεγάλοι γιόρταζαν τα κούλουμα τσιμπολογώντας λαγάνες, χαλβά και ταραμοσάλατες ενώ διεξαγόταν το κυνήγι του πιο μεγάλου χαρταετού, όσο τα «αμόλα καλούμπα» έδιναν κι έπαιρναν.
Στου Φιλοπάππου και στους υπόλοιπους λόφους και πάρκα της Αθήνας είχαμε μεγάλη κοσμοσυρροή κι επέλαση μασκαράδων που απολάμβαναν την επίσημη αργία.
Τέλος, καθώς αλλάζουν οι γενιές, αλλάζουν και οι στάσεις και οι προτιμήσεις τους. Οι νεότερες γενιές μπορεί να έχουν διαφορετικά ενδιαφέροντα και προτεραιότητες σε σύγκριση με τους γονείς και τους παππούδες μας, οδηγώντας σε αλλαγές στον τρόπο εορτασμού των Απόκριων μεταξύ διαφορετικών ηλικιακών ομάδων.
Όπως και νά ‘χει, ενώ ο τρόπος εορτασμού των Απόκριων στην Ελλάδα μπορεί να έχει εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου, παραμένει μια σημαντική πολιτιστική και θρησκευτική παράδοση που συνεχίζει να λατρεύεται και να τηρείται από πολλούς ανθρώπους σε όλη τη χώρα.
